De machtsverhouding tussen sollicitanten en rekruteerders verandert. Toch houden nog veel sollicitatiegesprekken geen rekening met deze nieuwe realiteit. Of het nu uit onwetendheid, ontkenning of weerstand is, sommige rekruteerders blijven saaie en opdringerige vragen stellen.

Het gaat dan om vragen die niet helpen om de persoonlijkheid, motivatie en vaardigheden van de sollicitant te beoordelen. En het zijn vragen die ook nefast kunnen zijn voor het imago van het bedrijf. Laten we eens kijken naar de 5 vragen die we dringend achterwege moeten laten.

“Noem me 3 zwaktes en 3 sterktes.”

Deze vraag is zo oud als Abraham. Sollicitanten zijn het dan ook helemaal zat om deze vraag voorgeschoteld te krijgen. Bovendien, laten we eerlijk zijn, noopt deze vraag niet echt tot eerlijkheid. In plaats daarvan opent ze de deur naar een voorgekauwd antwoord zoals "ik ben een perfectionist", wat geen oprechte informatie oplevert.

Waarom blijven rekruteerders deze vraag dan stellen? En waarom zouden kandidaten moeite moeten doen om met een origineler antwoord voor de dag te komen? Tenslotte is een sollicitatiegesprek tweerichtingscommunicatie. En sollicitanten laten dit steeds meer voelen door veeleisender te worden en zich als ‘jobconsumenten’ te gedragen. Dus moet de rekruteerder ook moeite doen om de kandidaat een aangename en verrijkende ervaring te bieden. Dat kan alleen met vragen die leiden tot eerlijke communicatie en een beoordeling van de wederzijdse geschiktheid.

Wat dacht je ervan om in plaats van deze (te) banale vraag, je gesprekspartner uit te nodigen om gewoon over zichzelf te praten? Het vermogen van de kandidaat om zijn persoonlijkheid te beschrijven, is een onthullende oefening in zelfanalyse. De informatie die hij kiest om te delen, zegt meer over zijn persoonlijkheid en zelfbeeld dan de traditionele “noem me 3 zwaktes en 3 sterktes”!****

“Heb je een kinderwens?”

Deze vraag is specifiek gericht op vrouwen van 30 jaar en ouder die solliciteren naar verantwoordelijke functies ... Seksistischer kan bijna niet! Als het sollicitatiegesprek tot nu toe goed verliep, betekent deze vraag meestal het einde van de rit. Afgezien van het feit dat de wet verbiedt om sollicitanten over dit onderwerp vragen te stellen, is de geschiedenis achter deze vraag behoorlijk beladen!

Hoeveel vrouwen zijn er niet afgewezen, op een zijspoor gezet of ontslagen omdat ze moeder gingen worden? Voor sollicitantes die graag kinderen willen, kan er niets goeds voortkomen uit deze vraag. Of ze nu besluiten te liegen of de waarheid te vertellen, hun toekomstige moederschap zal te vaak als een obstakel voor hun succes worden gezien.

Het resultaat? Door deze vraag te stellen, loop je aanzienlijke risico's. Je gesprekspartner kan zich aangevallen voelen en overhaaste conclusies trekken over de bedrijfscultuur, ook al heb jij goede bedoelingen (bijvoorbeeld anticiperen op een mogelijke herstructurering van de afdeling in geval van zwangerschapsverlof).

En als je te maken krijgt met een strijdlustige persoon met een sterk rechtvaardigheidsgevoel, wees dan voorbereid op negatieve beoordelingen op platforms zoals Glassdoor of de sociale media! Je bent gewaarschuwd ...

“Waar zie je jezelf over 5 jaar?”

Laten we duidelijk zijn: niemand kan deze vraag oprecht beantwoorden.

Ofwel heeft de sollicitant geen flauw benul waar hij over 5 jaar zal staan. Daardoor komt hij onstabiel over en lijkt hij geen ambities te koesteren. Een rekruteerder krijgt zo al snel de indruk dat de kandidaat lui is, moeilijk te motiveren en na een jaar het bedrijf zal verlaten.

Ofwel streeft de sollicitant ernaar om de plaats van zijn N+1 af te snoepen, en carrière te maken om uiteindelijk de big boss te worden. Dit kan hem als te ambitieus of arrogant doen lijken in de ogen van de rekruteerder die niets over de kandidaat weet, en dus overhaaste conclusies trekt. Dit geldt vooral in landen met een Franse cultuur die terughoudendheid, matiging en geduld waardeert in plaats van durf en ambitie.

Ofwel overweegt de sollicitant om over 3 jaar van job te veranderen om een nieuwe professionele ervaring op te doen en zich te ontwikkelen. Hoe kan hij in dat geval eerlijk zijn tegenover een bedrijf dat moeite heeft om werknemers aan te trekken en te behouden? Dit antwoord zet hem definitief buitenspel, zelfs als het de verantwoordelijkheid van het bedrijf is om ervoor te zorgen dat werknemers willen komen en blijven!

“Waarom zouden we jou moeten aannemen?”

Als de kandidaat tegenover je zit voor een interview, betekent dit dat hij de eerste fase van cv en sollicitatiebrief met succes heeft doorlopen, en dat zijn sollicitatie als relevant werd beoordeeld. Tijdens het sollicitatiegesprek is het aan jou om de motivatie en vaardigheden van de kandidaat verder te onderzoeken met behulp van specifieke vragen, praktijkgevallen of persoonlijkheidstests.

Bovendien is dit een vraag die ongemakkelijk is voor mensen die bescheiden, discreet en eerder introvert zijn. Om nog maar te zwijgen van het feit dat de sollicitant geen enkel vergelijkingspunt heeft! Hoe kan hij jou dan overtuigen dat hij de juiste persoon is zonder informatie over het traject, de vaardigheden en de persoonlijkheid van zijn concurrenten? Dat is allesbehalve een eerlijke strijd ... ****

“Ben je een stipt iemand?” of “Ben je creatief?”

Er zijn vragen die niet uitnodigen tot eerlijke antwoorden. Dit geldt met name voor vragen als “ben je een stipt iemand?”. De sollicitant weet dat als hij zijn antwoord nuanceert met "ik kom af en toe te laat", dat niet in goede aarde zal vallen. Evenmin verwacht de rekruteerder een bijzonder oprecht antwoord. Dit soort vragen is dus je reinste tijdverspilling.

In plaats daarvan kun je andere technieken overwegen. Bijvoorbeeld, om de creativiteit van kandidaten te beoordelen zijn er veel betrouwbaardere oplossingen. Denk aan vragenlijsten over soft skills of vragen over ervaring, professionele situaties en uitgevoerde taken. Je hebt het begrepen: er zijn gewoonten die we moeten loslaten omdat ze zinloos en schadelijk zijn voor het bedrijf. Bij je volgende rekrutering kan je best je vragenlijst eens kritisch onder de loep nemen!