Heel wat bedrijven halen vandaag alles uit de kast om het welzijn en de arbeidskwaliteit van hun werknemers te verbeteren. Leidinggevenden spelen daarin een cruciale rol. Maar wie zorgt ondertussen voor de manager?

Is een managementfunctie vandaag nog aantrekkelijk? Het aantal ziektedagen en burn-outs bij managers zit sterk in de lift.  Managers zijn vaak echte multi-taskers: de strategie uitstippelen, medewerkers inspireren, resultaten behalen… En dan is er ook nog de rapportering en de administratie. En de talrijke meetings, natuurlijk. Heel wat ballen om tegelijk in de lucht houden.

Volgens de maandelijkse absenteïsme-barometer van Malakoff Humanis, een Franse HR-groep, steeg het ziekteverzuim bij managers met 13 procentpunten in 2023 (van 40 % in 2022 naar 53 % in 2023). Een zorgwekkende evolutie!

Eerste voorwaarde om een topmanager te worden: je goed in je vel voelen

Voor bedrijven staat er veel op het spel, wanneer medewerkers zich niet goed voelen op het werk. Toptalenten en hoogopgeleide profielen (vooral in de leeftijd van 25-35 jaar) stellen steeds hogere eisen aan bedrijven en managers, ook wat betreft mentaal welzijn. Dat blijkt uit een aantal onderzoeken:

• 94 % van de werknemers vindt geestelijke gezondheid belangrijker dan carrière maken (LiveCareer, 2022).

• 50 % van de ontslagnemende werknemers doet dat als gevolg van wrevel of een probleem met de manager (Gallup, 2019).

Heel wat leidinggevenden moeten zichzelf, hun mentale gezondheid en emoties wegcijferen. Dat maakt het managen van een team niet eenvoudiger. Het vergt enorm veel energie, om mensen elke dag opnieuw te motiveren. Net als het beheersen van conflicten. Of het onboarden van een nieuwe medewerker – liefst met het nodige enthousiasme. Een mentale dip is vaak de druppel die de emmer doet overlopen.

De mentale gezondheid van het management vergt dus extra aandacht en ondersteuning. Net zoals dat het geval is voor de andere werknemers. Met de gepaste begeleiding kan elke leidinggevende uitgroeien tot de inspirerende, begripvolle manager die iedereen in het team wil hebben!

In dit artikel focussen we op enkele best practices.

Onboarding van de startende manager: focus op team & bedrijfscultuur

Start er een nieuwe leidinggevende in het team? Dan ga je best even brainstormen over een doelgerichte, weloverwogen onboarding. Ook in het geval van een interne rekrutering. Want daar ligt een extra uitdaging: de kersvers gepromoveerde collega wordt nu manager. En dat vergt een andere mindset, met andere verwachtingen!

Tip: neem de bedrijfscultuur als leidraad bij het opstellen van het onboarding-traject. Concrete vragen die je kan beantwoorden tijdens de startperiode: wat is de bedrijfsstrategie? Hoe implementeer je die? En hoe communiceer je de doelstellingen naar het team? Een grondig inzicht in de bedrijfscultuur helpt om de mentale druk op de startende manager te verlichten. Omdat hij/zij dan beter én sneller keuzes kan maken. Zonder onnodige stress, frustrerende vragen en teleurstelling bij het team!

Probeer te vermijden om de starter-manager vanaf dag één druk op te leggen, met concrete targets en complexe problemen. Gun ze gerust wat tijd om hun team en de groepsdynamiek te leren kennen. En het vertrouwen te winnen. Hoe gaan de medewerkers met elkaar om? Zijn er interne spanningen? En als de nieuwbakken manager intern promotie maakte: hoe zorg je ervoor dat de collega’s je accepteren in je nieuwe rol als manager?

Kortom: een uitgekiende onboarding legt een stevige basis onder de mentale weerbaarheid van managers!

Een duwtje in de rug bij het ontwikkelen van de nodige soft skills

Ja, er bestaan goede managementopleidingen. Maar die zijn vooral gericht op theorie. Echt leidinggeven leer je pas in de praktijk. De reden ligt voor de hand: elk bedrijf, elke context en elke persoonlijkheid is uniek. Ga je als manager aan de slag bij een bedrijf in het midden van een herstructurering? Dan zien de uitdagingen er allicht heel anders uit, in vergelijking met een managementfunctie in bedrijf dat de wind in de zeilen heeft.

Ondersteuning is onontbeerlijk bij het ontwikkelen van de nodige soft skills en interpersoonlijke vaardigheden die nodig zijn om een team te leiden. Die ‘zachte vaardigheden’ geven managers de nodige back-up om straks steviger in hun schoenen te staan. Zo help je de druk op de schouders te verlichten, en vergroot de kans op een echt succesverhaal!

Deel je ervaringen met het team

Heeft het management net een workshop of coaching-sessie achter de rug – bijvoorbeeld over communicatieve vaardigheden of het beheersen van emoties? Nodig hem/haar gerust uit om de ervaring te delen met het team. Zo betrek je iedereen bij het streven naar meer welzijn voor de leidinggevende.

Regelmatig reflecteren en ervaringen uitwisselen? Het is een geweldige manier om morele steun en empathie te creëren**.** Deze overlegmomenten zijn van onschatbare waarde om even wat druk van de ketel te halen en de teamspirit te bevorderen. Het geeft managers de kans om een begripvolle sfeer te cultiveren, dat managers er niet alleen voor staan. En daar wordt het hele team beter van!

Evenwichtige balans tussen werk en privé

Sommige managers gaan all-in, om te slagen in hun functie. Ze kloppen lange dagen, remote of op kantoor. En ze zijn altijd stand-by. Ook tijdens het weekend. Dat gaat meestal goed. Tot het niet meer gaat, natuurlijk. En dat kan ernstige gevolgen hebben. Voor de gezondheid van de manager én het bedrijf.

Sinds 1 april 2023 is er in België het wettelijke recht op deconnectie voor het personeel van bedrijven met meer dan 20 werknemers. Dat houdt in dat de medewerkers (en managers!) niet langer mogen gestoord worden na de reguliere werkuren. Werkgevers mogen dus niet langer verwachten dat het personeel te allen tijde online of bereikbaar is. De regeling past in het streven naar een betere mentale gezondheid, inclusief het terugdringen van burn-outs.

HR-medewerkers kunnen managers sensibiliseren over de risico’s die samenhangen met een ongezonde work-life balance. Zo kan het bedrijf een psycholoog of expert in arbeidswelzijn inschakelen, om de mentale gezondheid van managers en medewerkers te verbeteren. Steeds meer bedrijven gaan vandaag nog een stap verder, met een fitnessruimte binnen de muren van het bedrijf. Of ze organiseren gratis yoga- of meditatiesessies in samenwerking met een externe coach.

Conclusie: managers zijn een onmisbare schakel tussen de directie en het team, met een grote druk en verantwoordelijkheid op de schouders. Dat brengt risico’s met zich mee, voor de mentale gezondheid. En het succes van het bedrijf. Daarom is het nodig om ook zorg te dragen voor jouw manager(s). Een duurzame investering op lange termijn!